Trong vài năm qua, những công ty đưa đồ ăn trưa trên mạng như Deliveroo và Uber Eats đã cung cấp dịch vụ đưa bữa ăn tới tận bàn làm việc dựa trên các ứng dụng, nhưng các dabbawala ở Mumbai đã làm điều này suốt 125 năm qua. Bất chấp dựa trên một lực lượng lao động hầu như không có kỹ năng, một hệ thống quản lý hai bậc và mạng lưới tàu hỏa, xe đạp ở Mumbai, mô hình hợp tác này được công nhận là một trong những hệ thống logistics hiệu quả nhất thế giới. Họ đã được nhiều trường học, công ty và doanh nhân nghiên cứu, học hỏi, từ các công ty giao nhận hàng khổng lồ như FedEx và Amazon, hay tỷ phú Richard Branson đến các công ty startup cùng ngành mới nổi như Deliveroo, Uber Eats, hay Swiggy và Runnr... Tuy nhiên điểm khác biệt lớn nhất giữa các dabbawala và các công ty đó là họ không giao thức ăn từ nhà hàng, thay vào đó họ đưa những bữa ăn trưa nấu tại nhà của chính khách hàng tới nơi làm việc.
Nhà tổ chức sự kiện Rashimika Shah, người thuê anh Shivaiji Sawant đưa cơm trưa cho chồng tại Sở giao dịch chứng khoán Mumbai nói: “Tôi không dùng dịch vụ đưa cơm dựa các ứng dụng, bởi chúng tôi biết người giao hàng này lâu rồi và biết anh ấy luôn đưa cơm đúng hẹn”. Dịch vụ này không chỉ đáng tin cậy mà còn khá rẻ, chỉ gần 800 rupee một tháng (chưa tới 10 bảng). Anh Subdh Sangle người điều phối dabbawala ở Mumbai nói:”Mọi người vẫn nghĩ đưa cơm tới tận văn phòng vào giờ ăn là xa xỉ, nhưng dịch vụ của chúng tôi dành cho tất cả mọi người từ nhân viên bảo vệ cho tới CEO”. Hầu hết các dabbawala nhanh chóng vượt qua các đối thủ kỹ thuật số mới. Người đưa cơm Gavande tự tin nói: “Không có cuộc cạnh tranh nào ở đây cả. Họ sẽ không thể theo kịp dịch vụ chúng tôi cung cấp. Chỉ có một dabbawala ở Mumbai”. Khó mà tranh luận được với họ bởi tổ chức này hoạt động dịch vụ với chi phí thấp và hiệu quả cao. Một nghiên cứu năm 2010 do Trường kinh doanh Harvard đã xếp hạng “Sáu sigma” cho dịch vụ này, có nghĩa là họ có ít hơn 3,4 lỗi trên một triệu giao dịch. Với việc giao nhận tới khoảng 200.000 khách hàng mỗi ngày, điều đó có nghĩa là chỉ có ít hơn 400 lần bị chậm trễ hay mất mát trong một năm.
Thời gian là yếu tố quan trọng nhất bởi những hộp cơm trưa phải đến với khách hàng vào lúc 13 giờ hằng ngày và có thể mất tới ba giờ để đưa hàng. Toàn thành phố có thể bị ảnh hưởng bởi việc giao hàng muộn. Vì thế người ta thường xuyên nhìn thấy cảnh người đi đường nhường đường cho các dabbawala. Nếu việc giao hàng vào lúc 13 giờ thì dabbawala sẽ phải đến nơi vào khoảng 12 giờ, ngay cả đích đến chỉ cách đó khoảng 15 phút. “Điều đó cho phép người giao hàng có thời gian ứng biến nếu có sai sót xảy ra”. Cứ 15-20 dabbawala thì lại có một người dự trữ phòng trường hợp có người trong số họ bị nhỡ nhàng. Việc tuân thủ thời gian nghiêm ngặt thậm chí áp dụng cả với khách hàng, nếu hộp ăn trưa bị khách hàng giao muộn khi họ lấy hàng vào buổi sáng một vài lần, sau đó chúng sẽ bị bỏ qua. Mỗi dabbawala có một khu vực giao nhận hàng riêng. Vào buổi sáng họ đi một vòng trong khu vực của họ nhận trung bình khoảng 30 hộp cơm. Những hộp cơm này được phân loại tại một văn phòng sở tại hoặc nhà ga tàu hỏa và mỗi dabbawala lên tàu mang những suất cơm đến khu vực giao hàng của họ. Tất cả các hộp ăn trưa đều được đánh mã số để chúng luôn đến đúng người đúng chỗ.
Các dabbawala gắn bó với công việc này một phần vì lương, 12.000 rupee một tháng (tương đương 140 bảng), một mức lương tốt ở Ấn Độ vì lao động này về cơ bản không cần kỹ năng. Nhưng cũng có những lý do đáng tự hào cho sự cống hiến của họ. Hầu hết những dabbawala thuộc cộng đồng Varkari thờ phụng thần Hindu Vitthala. Thần Vitthala dạy rằng đưa hay cho thức ăn là một trong những sự trao tặng vĩ đại nhất bạn có thể làm. “Những dabbawala nói rằng họ đang có một cơ hội vàng để đi trên con đường tâm linh trong lúc kiếm sống”, anh Sangle nói.
Việc giao nhận thực phẩm hiện nằm trong tầm nhìn của các doanh nghiệp công nghệ mới của Ấn Độ, anh Pankaj Jain- nguyên thành viên của 500 Startups Mỹ nói. Nhưng điều đó chưa thể tạo mối đe dọa lên mô hình kinh doanh truyền thống bởi khu vực này chưa phát triển. Hơn nữa rất nhiều người chỉ tập trung vào việc bỏ tiền mặt làm các ứng dụng được ưa thích và giảm giá để tăng thị phần hơn là xây dựng một dây chuyền cung cấp đáng tin cậy và một kế hoạch kinh doanh vững chắc. Vì thế các doanh nghiệp công nghệ thực phẩm có thể học từ nền tảng mạnh mẽ của dabbawala. Anh nói: giao nhận thực phẩm 2.0 ở Ấn Độ là đưa các dabbawala tiếp cận với công nghệ. Cả hai công ty giao nhận thực phẩm hàng đầu dựa trên công nghệ Swiggy và Runnr đã đặt quan hệ với dabbawala bởi sự chuyên nghiệp của họ. Runnr có trụ sở ở Bangalore, xây dựng dịch vụ của họ sử dụng hình mẫu tương tự như các công ty như Uber. Nhà đồng sáng lập và CEO Mohit Kumar nói rằng họ đã liên lạc với dabbawala để xin một vài lời khuyên khi họ mở rộng ở Mumbai một năm trước. Công ty cũng ký hợp đồng với khoảng 200 người giao cơm làm việc bán thời gian sau khi họ hết thời gian đưa cơm trưa. Runnr hiện thử nghiệm với việc đưa bữa trưa thường xuyên tới những văn phòng lớn ở Bangalore, cạnh tranh trực tiếp với dabbawala. Kumar nghĩ rằng ứng dụng nhiều công nghệ hơn sẽ giúp những dabbawala này.
Dabbawala cũng đang bàn thảo với người khổng lồ về thương mại điện tử Flipkart về việc tiến hành giao hàng đến tận tay người tiêu dùng của họ. Và một nhóm đang làm việc với công ty startup Raw Presery nhằm giao nước hoa quả theo yêu cầu. Bất chấp việc cộng tác với các doanh nghiệp startup trên mạng, dabbawala không muốn thay đổi cốt lõi của doanh nghiệp. Theo anh Sangle, niềm say mê ăn uống ở Ấn Độ là điều tốt đối với dabbawala khi các công ty thực phẩm nhắm họ cho dịch vụ giao hàng. Lợi nhuận từ công việc mới này khiến lương của các dabbawala tăng từ 12.000 lên 20.000 rupee một tháng. Sangle cũng không mong cốt lõi doanh nghiệp thay đổi , anh nghĩ rằng sự kết nối tinh thần giữa con người với công việc này sẽ luôn cho họ một lợi thế: “Các công ty mới đưa ra những đề nghị tốt cho khách hàng của họ nhưng họ chỉ quan tâm tới việc nắm bắt thị trường. Dabbawala có lý do sâu xa hơn để làm việc này. Họ phục vụ khách hàng như phục vụ thượng đế vậy”.
(nguon bao nhan dan )
.jpg)
